Naam
Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen
Afkorting
SNIV
Beschrijving

Aantal verpleeghuizen in Nederland die (vrijwillig) meedoen aan een landelijk surveillance netwerk. Het aantal verpleeghuizen dat meedoet varieert per jaar.

Deze verpleeghuizen registeren op uniforme wijze het voorkomen van een aantal infectieziekten en gebruik van antimicrobiële middelen. Deze registratie vindt ofwel wekelijks plaats (alleen aantallen infecties per verpleeghuis) ofwel een of twee keer per jaar (individuele anonieme gegevens van alle bewoners inclusief eventuele aanwezigheid van zorginfecties en gebruik van antimicrobiële middelen) ofwel jaarlijks het antimicrobiële middelen gebruik (geaggregeerde gebruiksgegevens per middel).

Verpleeghuizen kunnen vanaf 2022 ook meedoen aan een handhygiëne module waarin ze barrières ten aanzien van handhygiëne inventariseren, de handhygiëne naleving meten, een verbeter strategie uitvoeren en vervolgens weer de verbetering in handhygiëne naleving meten. 

Gebruiksdoel

Landelijk inzicht geven in het vóórkomen van infectieziekten en/of antimicrobiële middelen gebruik in het eigen verpleeghuis in vergelijking met dat van de andere deelnemende huizen. Uiteindelijk doel is het optimaliseren van de infectiepreventie en het terugdringen van antimicrobiële middelen gebruik in verpleeghuizen. De handhygiëne module geeft verpleeghuizen de mogelijkheid om de naleving van handhygiëne en dus infectiepreventie te verbeteren.

Operationeel
Ja
Contactgegevens publiek

Organisatie/instelling: RIVM, Epidemiologie & Surveillance
E-mail: sniv@rivm.nl
Adres: Postbus 1
Postcode/plaats: 3720 BA Bilthoven
SNIV | RIVM

Brondata beschikbaar

Nee

Open data beschikbaar

Nee

Beheerder gegevensbron
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
Eigenaar gegevensbron
RIVM
Actualisatiedatum
07-07-2025
Wettelijke verplichting
Nee
Welke wetten

Landelijke surveillance in het kader van ziekte surveillance door het RIVM.

Incidentiemeting: Taak van algemeen belang.

Prevalentiemeting: Taak van algemeen belang.

In eerste instantie is zowel de grondslag toestemming als taak van algemeen belang gebruikt. Op basis van de WMO wordt ook toestemming gevraagd, maar enkel de taak van algemeen belang is als grondslag voor de AVG voldoende. De taak van algemeen belang is hier nationale surveillance. De wettelijke basis is art. 6 lid Besluit EU/1082/2013 jo. art.3 lid Wet RIVM

Opdrachtgever(s)
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
Belangrijkste financier(s)
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
Financier is overheid
Ja
Financiering gegevensbron

RIVM/VWS

Type gegevensverzameling
Registratie
Gekoppelde categorieën
  • COVID-19 - Epidemiologie
  • Persoonsgebonden factoren
  • Preventie gericht op doelgroepen
  • Preventie gericht op ziekten en aandoeningen
  • Verpleging en verzorging
  • Ziekten en aandoeningen
Gekoppelde trefwoorden
  • Aantal bewoners
  • Aantal infecties (incidentie: 6 verschillende soorten infecties)
  • Aanwezigheid van zorginfectie (prevalentie: 3 verschillende soorten infecties)
  • Cliënt karakteristieken
  • Gebruik antimicrobiële middelen
  • Handhygiëne
Geografische dekking
Nederland
Eenheden in de gegevens

Patiënten

Instellingen

Het aantal instellingen dat meedoet met de registratie varieert per jaar en per module (wekelijkse of halfjaarlijkse registratie).
Het aantal bewoners binnen de instelling varieert per instelling.
In 2024 hebben 6 locaties aan de incidentiemeting deelgenomen. Aan de prevalentiemeting deden in 2024 27 unieke locaties mee. Aan de antibiotica module deden 32 zorggroepen met 265 locaties mee.

Methode van gegevensverzameling
Het aantal infecties wordt geturfd en via een webapplicatie doorgegeven aan het RIVM (incidentiemeting). Per bewoner wordt er een vragenlijst ingevuld over persoonlijke medische data, aanwezigheid van zorginfecties en antibiotica gebruik (prevalentiemeting). Het totaal aantal antibiotica gebruik (per middel) wordt doorgegeven aan het RIVM (antibiotica surveillance). Verder wordt er voor de prevalentie en incidentie onderzoeken jaarlijks een algemene vragenlijst ingevuld door de verpleeghuizen met gegevens over de instelling. Bij de handhygiëne module worden de barrières ten aanzien van het uitvoeren van handhygiëne in kaart gebracht door het invullen van een vragenlijst. De naleving van handhygiëne wordt, voor en na het uitvoeren van een verbeterstrategie, geobserveerd volgens de ‘ my 5 moments’ methodiek van de WHO.
Type persoon/instelling die de gegevensbron invult
  • Specialisten
  • Verpleegkundigen
  • Anders, nl.: deskundigen infectiepreventie
Specialisme
Ouderengeneeskunde
Sector
Eerstelijnszorg
Instelling of administratieve organisatie die gegevens aanlevert

Verpleeghuizen

Eerste meetjaar
2009
Meest recente meetjaar
2025
Operationeel
Ja
Frequentie van aanleveren

  • Wekelijks (incidentiemeting)

  • Halfjaarlijks (prevalentiemeting)
  • Jaarlijks (antibioticamodule)
Bijzonderheden

De definities van zorginfecties zijn gewijzigd gedurende het onderzoek hierdoor is er in sommige gevallen een trendbreuk te zien (bv totaal aantal infecties bij halfjaarlijkse onderzoek door inclusie van huidinfecties in deze cijfers).

Op verzoek stuurt het RIVM u een format toe waarmee de datadictionary in de metadatabase kan worden ingelezen.

Informatie die geregistreerd wordt
Jaar Aantal Steekproefgrootte Responspercentage Dekkingsgraad
2021 62
2022 58
2023 59 (incidentie en prevalentie)
2024 34 (incidentrie en prevalentie)
Beschikbaarheid gegevens
Nee
Beschikbaarheid gegevens online
Ja

https://www.rivm.nl/sniv

Contactgegevens publiek

Organisatie/instelling: RIVM, Epidemiologie & Surveillance
E-mail: sniv@rivm.nl
Adres: Postbus 1
Postcode/plaats: 3720 BA Bilthoven
SNIV | RIVM

Beschikbare publicaties

www.volksgezondheidenzorg.infohttps://www.vzinfo.nl/infectieziekten

Afnemers/gebruikers
  • Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
  • Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
Verwachte wijzigingen

FAUNA studie (Feedback on Antimicrobial drug Use in Nursing homes: a needs Assessment): Onjuist gebruik van antimicrobiële middelen (AM) in verpleeghuizen komt veel voor en kan leiden tot antimicrobiële resistentie. Hierdoor komt de behandeling van infecties onder druk te staan. Antimicrobial stewardship (AMS) programma’s ondersteunen zorgprofessionals in het correct voorschrijven van AM. Inzicht in en evaluatie van het gebruik van AM is een kernonderdeel van AMS programma’s. Binnen twee lopende projecten wordt AM gebruik geanalyseerd en teruggekoppeld aan voorschrijvers: in het Surveillance Netwerk Infectieziekten in Verpleeghuizen en in het netwerk van peilstations van het programma Leren van Data. We weten nog onvoldoende welke wijze van terugkoppeling het beste aansluit bij de behoefte van voorschrijvers van AM, terwijl dat een essentieel onderdeel is voor een effectief AMS programma. Door evaluatie van de huidige terugrapportages en een behoeftepeiling beoogt dit project te komen tot een terugrapportage die bijdraagt aan effectief AMS.

Belangrijke wijzigingen in het verleden

Prevalentiemeting:

  • 2017 zijn huidinfecties toegevoegd
  • 2018 is registratie van bacteriële conjunctivitis en sepsis gestopt
  • 2020 registratie COVID-19 toegevoegd
  • 2021 is registratie van gastro-intestinale infecties gestopt

Incidentiemeting:

  • 2020 registratie COVID-19 toegevoegd
  • 2022 huidinfecties veroorzaakt door schimmels toegevoegd

SNIV algemeen:

  • 2020 Antibiotica module toegevoegd
  • 2022 Longitudinale studie van ECDC via SNIV georganiseerd
  • 2022 Handhygiëne module toegevoegd
  • 2023 HALT meting van ECDC via SNIV uitgevoerd
  • 2024 HALT meting van ECDC via SNIV uitgevoerd
  • 2025 Antibiotica module wordt antimicrobiëlemiddelenmodule
  • 2025De definitie van lage luchtweginfecties is per 1 januari 2025 aangepast. Binnen SNIV wordt de definitie van de Verenso richtlijn luchtweginfecties in verpleeghuizen gebruikt en deze is ge-update.