Naam
Neonatale registratie afwijkende hielprikscreening
Afkorting
Neorah
Beschrijving

In de eerste week na de geboorte worden bij ongeveer 99% van de  kinderen een paar druppels bloed afgenomen: de hielprik. In de screeningslaboratoria wordt het bloed onderzocht op een aantal ernstige, zeldzame, aangeboren ziektes die te behandelen zijn. Bij een vermoeden van een mogelijke aandoening volgt verwijzing naar een (gespecialiseerd) kinderarts voor nader onderzoek. Sinds november 2011 is voor de registratie van gegevens van verwezen kinderen het systeem Neorah in gebruik. Neorah (de landelijke database NEOnatale Registratie Afwijkende Hielprikscreening) is een webapplicatie met als doel de kinderarts waarnaar het kind verwezen wordt inzicht te geven in de uitslag van de hielprikscreening en de arts van het RIVM inzicht te geven in de gestelde diagnose bij de kinderen die hij/zij via de huisarts verwezen heeft.  Daarnaast biedt Neorah de mogelijkheid om gestructureerde gegevens te leveren ten behoeve van de kwaliteitsborging door de bij de uitvoering van de hielprikscreening en de diagnostiek en opvolgende behandeling betrokken partijen. Tot slot kunnen via Neorah gemakkelijker gegevens ontsloten worden voor monitoring en evaluatie van het programma hielprikscreening.

Over het gebruik van Neorah en de daarin vastgelegde gegevens zijn tussen de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) en het RIVM concrete afspraken gemaakt, welke zijn vastgelegd  in een door beide partijen ondertekende gezamenlijke verklaring. In Neorah worden de gegevens vastgelegd over kinderen die met een afwijkende hielprikuitslag worden verwezen naar de zorg voor diagnostiek en zo nodig behandeling. Het systeem voldoet aan de eisen die gesteld worden in het kader van privacy van medische gegevens.

Gebruiksdoel

Neorah bevat gegevens uit Praeventis van de Dienst Vaccinvoorziening en Preventieprogramma's (DVP) van het RIVM over een afwijkende uitslag van een kind dat via een medisch adviseur verwezen wordt naar een (gespecialiseerd) kinderarts voor diagnostiek en behandeling. De informatie over de afwijkende hielprikuitslag wordt in Neorah geregistreerd. De behandelend kinderarts voegt aan deze informatie de uitslag van de diagnostiek toe, oftewel of de diagnose waarvoor het kind verwezen is bevestigd is of niet.

Voor een aantal aandoeningen is Neorah verder ontwikkeld en kan de behandelend kinderarts ook informatie over de lange termijn follow-up bij het kind registreren in een aparte database. Dit is van belang om onderzoek naar de verdere ontwikkeling van de kinderen met een aandoening waarop gescreend wordt met de hielprik te stimuleren en meer inzicht te krijgen in de effectiviteit van de hielprikscreening.

Operationeel
Ja
Contactgegevens publiek

RIVM, Centrum voor Bevolkingsonderzoek (CvB)
Informatie Neorah: contactgegevens
Website RIVM: Hielprik

Brondata beschikbaar

Nee

Open data beschikbaar

Beschikbaar op aanvraag. Verzoek verloopt via de Werkgroep Onderzoek Neonatale Hielprikscreening (WONHS).

Beheerder gegevensbron
Beheer Neorah webapplicatie: RIVM-DVP
Eigenaar gegevensbron
RIVM, Centrum voor Bevolkingsonderzoek (CvB)
Actualisatiedatum
04-01-2024
Wettelijke verplichting
Nee
Type verplichting
Afspraak beroepsgroep
Welke wetten

Vanuit wet- en regelgeving moet worden voldaan aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

Opdrachtgever(s)
RIVM, Centrum voor Bevolkingsonderzoek (CvB)
Belangrijkste financier(s)
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
Financier is overheid
Ja
Type gegevensverzameling
  • Databank of dataset
  • Meting indicator(en)
Gekoppelde categorieën
  • Geboortezorg
  • Zorg
Geografische dekking
Nederland
Eenheden in de gegevens

Kinderen met een afwijkende hielprikuitslag. Het gaat hierbij jaarlijks om circa 450-600 kinderen met een afwijkende hielprikuitslag op het gebied van:

  • Adrenogenitaal syndroom (AGS)

  • Cystic fibrosis (CF)
  • Severe combined immunodeficiency (SCID)
  • Congenitale hypothyreoïdie (CH)
  • Sikkelcelziekte (SZ)
  • α-thalassemie
  • β-thalassemie
  • Spinale Musculaire Atrofie (SMA)

en de volgende Metabole Ziekten:

  • 3-Methylcrotonyl-CoA carboxylase deficiëntie (3-MCC)
  • Adrenoleukodystrofie (ALD)
  • Biotinidase deficiëntie (BIO)
  • Carnitine palmitoyltransferase deficiëntie type 1 (CPT1)
  • Glutaaracidurie type I (GA-1)
  • Klassieke galactosemie (GALT)
  • Galactokinase deficiëntie (GALK)
  • HMG-CoA-lyase deficiëntie (HMG)
  • Isovaleriaan acidurie (IVA)
  • Long-chain hydroxyacyl-CoA dehydrogenase deficiëntie (LCHADD)
  • Methylmalon acidemie (MMA)
  • Multipele CoA carboxylase deficiëntie (MCD)
  • Medium-chain acyl-CoA dehydrogenase deficiëntie (MCADD)
  • Maple syrup urine disease (MSUD)
  • Phenylketonurie (PKU)
  • Propion acidemie (PA)
  • Tyrosinemie type I (TYR-1)
  • Very-long-chain acyl-CoA dehydrogenase deficiëntie (VLCADD)
  • Mucopolysaccharidose type 1 (MPS I)

Als nevenbevinding worden gemeld in de hielprikscreening:

  • Carnitine transporter (OCTN2) deficiëntie
  • Dragerschap sikkelcelziekte (SZ)

Zie verder de RIVM-website met uitleg over de verschillende aandoeningen.

Methode van gegevensverzameling
Uit registratiegegevens
Type persoon/instelling die de gegevensbron invult

Specialisten (Kinderartsen) en artsen maatschappij & gezondheid (medisch adviseurs)

Specialisme
Kindergeneeskunde
Sector
Tweede- en derdelijnszorg
Instelling of administratieve organisatie die gegevens aanlevert

Ziekenhuizen, UMC's en RIVM-DVP (Dienst Vaccinvoorziening en Preventieprogramma's)

Eerste meetjaar
2011
Meest recente meetjaar
2023
Operationeel
Ja
Frequentie van aanleveren

Continu

Bijzonderheden

Methode van gegevensverzameling:
Kindgegevens plus hielprikuitslag worden vanuit Praeventis (brondata) geëxporteerd naar Neorah. Kinderartsen vullen deze gegevens later aan, als zij een diagnose hebben gesteld en hebben vastgesteld of een kind de aandoening heeft waarvoor het verwezen is.

De belangrijkste variabelen zijn:
Hielprikuitslag, resultaten diagnostiek en diagnose arts na verwijzing.

Beschikbaarheid gegevens
Nee
Beschikbaarheid gegevens online
Nee
Contactgegevens publiek

RIVM, Centrum voor Bevolkingsonderzoek (CvB)
Informatie Neorah: contactgegevens
Website RIVM: Hielprik

Beschikbare publicaties

N.v.t.

Afnemers/gebruikers
  • Gespecialiseerde kinderartsen
  • Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
  • TNO (maakt in opdracht van RIVM-CvB jaarlijks een monitor over de hielprikscreening)
Producten die de gegevensbron gebruiken
  • Beleid VWS
  • Monitor en evaluatie NHS
  • Website De Staat van de Volksgezondheid en Zorg
  • Website VZinfo.nl
Verwachte wijzigingen

Komende jaren worden gegevens verwijderd in het kader van dataminimalisatie en conform de bewaartermijn in het gebruikersreglement. . Daarnaast zullen waar nodig wijzigingen plaatsvinden om de kwaliteitsborging te optimaliseren.

Belangrijke wijzigingen in het verleden

Afgelopen jaren zijn verschillende  nieuwe aandoeningen waarop gescreend wordt aan Neorah toegevoegd.