Naam
Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten
Afkorting
NPCG
Beschrijving

Het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten (NPCG) bestaat uit een representatieve steekproef van niet-geïnstitutionaliseerde mensen met een somatisch chronische ziekte en/of een langdurige lichamelijke beperking, in de leeftijd van 18 jaar en ouder. Zij nemen voor maximaal vier jaar deel aan het panel. Mensen met een chronische ziekte worden geworven via huisartspraktijken. Mensen met een lichamelijke beperking worden geworven uit deelnemers aan nationale enquêtes van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Er worden regelmatig nieuwe leden geworven.

Gebruiksdoel

Het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten (NPCG) heeft tot doel om mensen met een chronische ziekte of beperking zich te laten uitspreken over hun zorg- en leefsituatie. Het NPCG vormt een belangrijk instrument om de gevolgen van het overheidsbeleid voor deze mensen zichtbaar te maken. Omdat het perspectief van de persoon met een chronische ziekte of beperking zelf centraal staat, is het NPCG tevens een belangrijk instrument om vraagsturing in de zorg daadwerkelijk vorm te geven.

Het overheidsbeleid is erop gericht dat alle burgers, met of zonder een chronische ziekte of beperking, zo veel mogelijk kunnen deelnemen aan de samenleving. Voor de ontwikkeling, monitoring en evaluatie van het beleid is het belangrijk om de opvattingen, behoeften en ervaringen van mensen met een chronische ziekte of beperking regelmatig te monitoren. In het NPCG worden daarom jaarlijks gegevens verzameld over de zorg- en leefsituatie bij mensen met een chronische ziekte of beperking zelf.

Operationeel
Ja
Contactgegevens publiek

Nivel
Postbus 1568
3500 BN Utrecht
Tel.: 030 272 9643
E-mail: npcg@nivel.nl
Website Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten

Brondata beschikbaar

Nee

Open data beschikbaar

In overleg met de projectleider; zie Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten

Beheerder gegevensbron
Nivel, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg
Eigenaar gegevensbron
Nivel, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg
Actualisatiedatum
11-11-2024
Wettelijke verplichting
Nee
Type verplichting
Vrijwillig
Opdrachtgever(s)
  • Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)
  • Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
Belangrijkste financier(s)
  • Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)
  • Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
Financier is overheid
Ja
Type gegevensverzameling
  • Meting indicator(en)
  • Monitor
Gekoppelde categorieën
  • Functioneren en kwaliteit van leven
  • Gezondheid en ziekte
  • Gezondheidsdeterminanten
  • Gezondheidsgedrag
  • Hulpmiddelen en ondersteuning
  • Maatschappelijke participatie
  • Verpleging en verzorging
  • Zorg
Geografische dekking
Nederland
Eenheden in de gegevens
  • Diagnose
  • Meetpunten
  • Patiënten
  • Duur klachten
  • Ernst lichamelijke klachten
Methode van gegevensverzameling
Uit registratiegegevens en vragenlijsten
Type persoon/instelling die de gegevensbron invult

Mensen met een chronische ziekte of beperking

Sector
  • Eerstelijnszorg
  • Tweedelijnszorg
Instelling of administratieve organisatie die gegevens aanlevert

Huisartsenpraktijken en patiënten zelf

Eerste meetjaar
1998
Meest recente meetjaar
2024
Operationeel
Ja
Frequentie van aanleveren

Tweemaal per jaar.

Bijzonderheden

De variabelen zijn:

Sekse, gender, leeftijd, opleiding, ziekteduur, woonsituatie, inkomen, aard en ernst van de chronische ziekte, ernst van de lichamelijke beperking, comorbiditeit, kwaliteit van leven (psychisch, fysiek en sociaal), eenzaamheid, maatschappelijke participatie (verschillende deelgebieden: huishoudelijke taken, gebruik van voorzieningen, mobiliteit, werk, leren en ontwikkelen, vrije tijd, sporten, sociale contacten, politieke participatie), zorggebruik, ervaren kwaliteit van zorg (bejegening / communicatie, organisatie, informatie / voorlichting / advies, cliëntgerichtheid, gezamenlijke besluitvorming, samenwerking en afstemming tussen zorgverleners, nazorg, zorg op maat en deskundigheid en kennis), vertrouwen in de zorg, informele zorg, eigen regie, zelfmanagement en zelfmanagementondersteuning, therapietrouw, betaald werk, vrijwilligerswerk, uitkeringen, arbeidsongeschiktheid, ziekteverzuim, aanpassingen op het werk, financiële situatie, ziektekosten, hulpmiddelengebruik, ervaringen WMO, gebruik vergoedingsregelingen, sociale deprivatie, ervaringen met verzekeraars en de zorgverzekering.

Toelichting Sector, gegevens afkomstig uit:

Eerste-, tweede- en in mindere mate derdelijnszorg. Het betreft gegevens vanuit patiëntenperspectief, dus bij patiënten zelf verzameld. Die zijn in behandeling bij zowel de eerste- als tweedelijnszorg en in mindere mate bij de derdelijnszorg.

Informatie die geregistreerd wordt
Jaar Aantal Steekproefgrootte Responspercentage Dekkingsgraad
2017 3.998 personen Ronde apr/mei 3.040 personen 76%
2017 3.654 personen Ronde okt/nov. 2.987 personen 82%
2018 3.429 personen Ronde apr/mei 2.665 personen 78%
2018 3.491 personen Ronde okt/nov. 2.640 personen 76%
2019 3.645 personen Ronde apr/mei 2.853 personen 78%
2019 3.647 personen Ronde okt/nov. 2.755 personen 76%
2020 3.049 personen Ronde apr/mei 2.382 personen 78%
2020 2.901 personen Ronde okt/nov. 2.295 personen 79%
2021 3.114 personen Ronde apr/mei 2.357 personen 76%
2021 3.187 personen Ronde okt/nov. 2.347 personen 74%
2022 3.225 personen Ronde apr/mei 2.356 personen 73%
2022 3.391 personen Ronde okt/nov. 2.520 personen 74%
2023 2.787 personen Ronde apr/mei 2.078 personen 75%
2023 1.799 personen Ronde okt/nov. 1.379 personen 77%
2024 2.926 personen Ronde apr/mei 2.060 personen 70%
Beschikbaarheid gegevens
Ja
Voorwaarden beschikbaarheid

 Verstrekken van gegevens aan derden gaat op aanvraag

Beschikbaarheid gegevens online
Nee
Contactgegevens publiek

Nivel
Postbus 1568
3500 BN Utrecht
Tel.: 030 272 9643
E-mail: npcg@nivel.nl
Website Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten

Beschikbare publicaties

Zie het Jaaroverzicht 2023.

Afnemers/gebruikers
  • Algemene Rekenkamer
  • College voor de Rechten van de Mens
  • Gemeenten
  • Ieder(In)
  • Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ)
  • Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)
  • Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
  • Mulier Instituut
  • Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)
  • Patiëntenorganisaties
  • Provincies
  • Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
  • Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP)
  • Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
  • ZonMw
  • Zorgaanbieders
  • Zorginstituut Nederland
  • Zorgvragers
Producten die de gegevensbron gebruiken
  • Begroting VWS
  • Beleid VWS
  • eHealth-monitor
  • Volksgezondheid Toekomstverkenningen (VTV), RIVM
  • Website De Staat van de Volksgezondheid en Zorg
  • Website VZinfo.nl
Belangrijke wijzigingen in het verleden

Van 1998 tot 2005 was gegevensverzameling alleen gericht op chronisch zieken.
Vanaf 2005 ook op mensen met een langdurige lichamelijke beperking.
Sinds 2009 wordt een deel van de vragenlijsten online afgenomen.
In 2023 is de leeftijdsgroep aangepast van 15 jaar en ouder naar 18 jaar en ouder.
In het najaar van 2023 is besloten dat de gegevensverzameling in het voorjaar uitsluitend plaatsvindt onder chronisch zieken, en in het najaar alleen onder mensen met een langdurige lichamelijke beperking. Voorheen ontvingen alle panelleden zowel in het voor- als najaar een vragenlijst.