Naam
Gezondheidsenquête
Afkorting
CBS-GE
Beschrijving

De Gezondheidsenquête is een enquête-onderzoek onder de bevolking van Nederland van alle leeftijden, woonachtig in particuliere huishoudens.

Gebruiksdoel

Door middel van enquêtering een zo volledig mogelijk overzicht bieden van (ontwikkelingen in) de leefstijl, gezondheid en medische consumptie van de Nederlandse bevolking ten behoeve van planning, onderzoek en beleid.

Operationeel
Ja
Contactgegevens publiek

CBS Infoservice
Postbus 24500
2490 HA Den Haag
Tel.: 045-5707070
E-mail: infoservice@cbs.nl
Website: www.cbs.nl/infoservice

Brondata beschikbaar

Nee

Open data beschikbaar

Ja, geaggregeerde data via Data.overheid.nl en CBS Open Data

Beheerder gegevensbron
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Eigenaar gegevensbron
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Actualisatiedatum
20-08-2024
Wettelijke verplichting
Ja
Type verplichting
Deels wettelijk
Welke wetten

Naast de wettelijke verplichting, zie hieronder, is van belang te melden dat een deel van het onderzoek onder de Leefstijlmonitor valt, een samenwerkingsverband van CBS, RIVM en een aantal in leefstijl gespecialiseerde instituten. In een convenant is vastgelegd dat een vragenset over leefstijl jaarlijks wordt opgenomen in de Gezondheidsenquête.

Europese verordening met betrekking tot Europees Gezondheidsonderzoek (EHIS). Die verplichting gold voor 2014 en 2019 en zal voor het eerst weer gelden in 2025. In die verplichte jaren is de EHIS geïntegreerd in de Gezondheidsenquête. Dit omdat er een grote overlap is tussen beide onderzoeken.

Opdrachtgever(s)
Directeur-Generaal CBS
Belangrijkste financier(s)
  • Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
  • Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
Financier is overheid
Ja
Type gegevensverzameling
  • CBS StatLine publicatie
  • CBS-onderzoeksbestand
  • Geaggregeerde gegevens
Gekoppelde categorieën
  • Functioneren en kwaliteit van leven
  • Gezondheid en ziekte
  • Gezondheidsdeterminanten
  • Gezondheidsgedrag of leefstijl
  • Ziekten en aandoeningen
  • Zorg
Gekoppelde trefwoorden
  • Achtergrondkenmerken, zoals leeftijd, geslacht, opleidingsniveau
  • Contacten met zorgverleners
  • Functiebeperkingen
  • Gezondheid en aandoeningen
  • Leefstijl
Geografische dekking
Nederland
Eenheden in de gegevens

Individuen

Methode van gegevensverzameling
Vragenlijsten: respondenten wordt gevraagd deel te nemen via internet. Non-respondenten worden vervolgens herbenaderd voor een face-to-face interview. Met ingang van 2019 gebeurt die herbenadering selectief. Mensen uit groepen die via internet relatief weinig deelnamen maken meer kans op herbenadering dan mensen uit groepen die via internet relatief goed respondeerden. Deze selectie heeft als doel om de uiteindelijke samenstelling van het responsbestand meer te laten lijken op de samenstelling van de bevolking. Bij personen jonger dan 12 jaar geeft een ouder/verzorger de antwoorden.
Type persoon/instelling die de gegevensbron invult

Burgers

Eerste meetjaar
1981
Meest recente meetjaar
2023
Operationeel
Ja
Frequentie van aanleveren

Jaarlijks

Bijzonderheden

In 2020 werd de waarneming van de Gezondheidsenquête verstoord door corona(-maatregelen). Door middel van tijdreeksmodellen is geprobeerd hiervoor te corrigeren. De uitkomsten van deze modellen zijn opgenomen in de weging, waarmee getracht is te corrigeren voor het deels wegvallen van face-to-face-waarneming. Meer hierover is te vinden in de Toelichting berekening kwartaal- en jaarcijfers Gezondheidsenquête 2020. Ook in 2021 had de waarneming voor de Gezondheidsenquête te kampen met verstoringen, als gevolg van corona(maatregelen). Daar is op dezelfde manier mee omgegaan als in 2020. 

Informatie die geregistreerd wordt
Jaar Aantal Steekproefgrootte Responspercentage Dekkingsgraad
2018 10043 deelnemers
2019 9778 deelnemers
2020 8718 deelnemers
2021 8442 deelnemers
2022 9893 deelnemers
2023 9531 deelnemers
Beschikbaarheid gegevens
Ja
Voorwaarden beschikbaarheid

De cijfers op StatLine kunnen door iedereen kosteloos gebruikt worden. Mocht men cijfers wensen volgens een iets andere indeling dan is het mogelijk contact op te nemen met de infoservice van het CBS. Onder voorwaarden is dan maatwerk mogelijk. Voor onderzoekers is het ook mogelijk om de gegevens on-site of via remote access te analyseren. Hiervoor kan men contact opnemen met de afdeling Microdataservices van het CBS.

 

Beschikbaarheid gegevens online
Ja

Online, geaggregeerd in de StatLine-tabellen:

Gezondheid en zorggebruik; persoonskenmerken

Leefstijl en (preventief) gezondheidsonderzoek; persoonskenmerken

Microdata onder voorwaarden:

Via Remote access

Contactgegevens publiek

CBS Infoservice
Postbus 24500
2490 HA Den Haag
Tel.: 045-5707070
E-mail: infoservice@cbs.nl
Website: www.cbs.nl/infoservice

Beschikbare publicaties

Korte onderzoeksbeschrijving van Gezondheidsenquête

Bestandsdocumentatie Gezondheidsenquête, Microdataservices (Gezondheidsenquête 2010-2023)

Afnemers/gebruikers
  • Eurostat (EU)
  • GGD'en
  • Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (KNMT)
  • Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
  • Nivel, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD)
  • Partijen uit het consortium Leefstijlmonitor
  • Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
  • TNO, Nederlandse organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek
  • Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
  • Zorgaanbieders
  • Zorgvragers
Producten die de gegevensbron gebruiken
  • Beleid VWS
  • Volksgezondheid Toekomstverkenningen (VTV), RIVM
  • Website CBS StatLine
  • Website De Staat van de Volksgezondheid en Zorg
  • Website VZinfo.nl
Belangrijke wijzigingen in het verleden
  • Van 1981 t/m 1996 was er een aparte Gezondheidsenquête. Vanaf 1997 zijn alle vragen over gezondheid, welzijn en de andere thema's als modulen opgenomen in het Permanent Onderzoek Leefsituatie (POLS). De Gezondheidsenquête was tot en met 1996 een huishoudenssteekproef, POLS was een personensteekproef op basis van het GBA.
  • Met ingang van 2010 wordt de Gezondheidsenquête weer als op zichzelf staand onderzoek uitgevoerd, met een personensteekproef. In 2010 is er een revisie geweest van het thema 'medische consumptie' en een verandering in waarneemmethode: mixed mode, een combinatie van waarneming via internet, telefoon en face-to-face.
  • Informatie over de POLS Basisvragenlijst 1997-2008
  • Informatie Gezondheidsenquête 1981-1996 en POLS-Gezondheid: 1997-2009
  • Informatie Gezondheidsenquête 2010-2013

  • Met ingang van 2014 is de Gezondheidsenquête (GE) herzien. De voorheen twee onderzoeksdelen zijn geïntegreerd tot één deel. Verder zijn de vragen over leefstijl uitgebreid in het kader van de Leefstijlmonitor, een samenwerkingsverband van CBS, RIVM en een groot aantal instituten werkzaam op het gebied van leefstijl.

    Daarnaast werd in 2014 en 2019 de Europese Gezondheidsenquête (EHIS) uitgevoerd. De EHIS is in die jaren geïntegreerd in de reguliere GE. Dat heeft beperkt gevolgen voor de vragenlijst. Sommige onderwerpen moeten in die jaren worden toegevoegd, verwijderd of gewijzigd. Voor de EHIS geldt een verordening. De eerstvolgende EHIS is in 2025. 
  • Informatie Gezondheidsenquête vanaf 2014.